Thứ Ba, 23 tháng 7, 2013

Không thể tiếp tục thả lỏng quản lý tình trạng khai hoang cát trái phép



"Cát tặc" lộng hành - đê kè sạt lở

Sông Hồng, nơi giáp giới giữa tỉnh Hưng Yên, Hà Nam và Hà Nội là điểm "nóng" khẩn hoang trái phép tài nguyên, khoáng sản. Tại đây, bất kể hôm sớm, hàng chục tàu cuốc thả vòi rồng ào ạt bơm hút trộm cát từ dưới lòng sông. Mỗi tàu có sức chở khoảng 100m3, một tàu, thuyền có thể thu lợi vài chục triệu đồng từ hoạt động bất hợp pháp này. Hầu hết tàu, thuyền hoạt động ở đây đều không số, không tên và không ai biết từ đâu đến. Theo đề đạt của người dân, tình trạng "móc ruột" sông Hồng diễn ra từ nhiều năm nay, với mức độ ngày càng nghiêm trọng. Nhưng để bắt được "sa tặc" không đơn giản, bởi chủ tàu, thuyền hoạt động khá tinh tướng. Chúng thường hút cát trộm về đêm hoặc sáng sớm, thời điểm mà lực lượng chức năng khó đi rà. Do hoạt động chớp nhoáng, không một mực về thời kì và địa điểm nên lực lượng chức năng phải lên phương án khá công phu mới bắt được tàu, thuyền hút trộm cát.

Vỡ hoang cát lộ thiên ngoài bãi thuộc địa bàn huyện Gia Lâm. Ảnh: TTXVN


Hiện "nạn" bơm hút cát trộm, khẩn hoang VLXD trái phép diễn ra vẫn khá nhức nhói ở nhiều nơi. Dọc tuyến sông Đà, sông Hồng, sông Đuống, sông Cà Lồ, sông Cầu... Có 18 điểm khai khẩn cát, trên 200 điểm tập hợp trung chuyển VLXD thì có tới 13 điểm không phép, sai phép và chỉ có 17 bãi tập trung được cấp phép hoạt động. VLXD tại các bãi tụ hội đều không rõ cội nguồn, đa số khai thác trộm hoặc chủ bến bãi mua lại của tàu hút cát trôi nổi trên sông. Theo Chi cục trưởng Chi cục Đê điều và phòng chống lụt bão Hà Nội Đỗ Đức Thịnh: Việc phá hoang cát trái phép phứa đã làm thất thoát tài nguyên, phá vỡ môi trường thọ thái, gây ra hàng loạt sự cố sạt lở đê kè, bờ sông, ruộng vườn và công trình xây dựng của Nhà nước và dân chúng thời kì vừa qua. Mới đây nhất, sự cố gây sạt lở kè Xuân Canh ở huyện Đông Anh và 9 đoạn đê, kè tại các khu vực Đông Quang - Cam Thượng (huyện Ba Vì), Xuân Phú - Vân Nam (huyện Phúc Thọ), Phú Minh - Thụy Phú (huyện Phú Xuyên), Chu Phan - Thạch Đà (huyện Mê Linh), Đại Mạch - Võng La và Đông Hội - Đông Ngàn (huyện Đông Anh), Đông Dư - Bát Tràng và Đặng Xá - Lệ Chi (huyện Gia Lâm) thuộc sông Hồng, sông Đà, sông Đuống đe dọa đến an toàn đê điều, tính mệnh, tài sản của Nhà nước và dân chúng sinh sống ven sông...

Sẽ xử lý dứt điểm

thời kì qua, cơ quan chức năng của thị thành đã tổ chức nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra xử lý tình trạng khai hoang, vận tải, tiêu thụ cát, sỏi bất hợp pháp.

Từ năm 2008 đến 2012, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã đình chỉ hoạt động đối với 148 đơn vị khai thác, trung chuyển cát, sỏi không rõ nguồn cội, hoạt động bến bãi không phép, chưa đủ thủ tục pháp lý về đất đai, môi trường; yêu cầu đóng cửa mỏ, bình phục môi trường khẩn hoang khoáng sản đối với hàng chục đơn vị hết giấy phép hoạt động, khai phá cát không đúng quy định... Ngoài ra, cơ quan chức năng của đô thị kết hợp với chính quyền các địa phương thu giữ, xử phạt hành chính 30 tàu, thuyền hút cát trái phép; giải tỏa 52 bãi trung chuyển VLXD không phép; toá 8 mố cầu, 8 bể chứa cát và đóng cọc bê tông ngăn chặn việc vận tải VLXD của 9 cơ sở trung chuyển VLXD...

Tuy nhiên, tình trạng phá hoang trái phép tại các địa phương vẫn tái diễn và ngày một phức tạp, một số đơn vị trước đây bị đình chỉ đã hoạt động trở lại. Nguyên cớ là sự buông lỏng quản lý và thiếu kiên quyết trong xử lý vi phạm của chính quyền cơ sở. Chính sự im lặng của lãnh đạo một số địa phương đã tạo điều kiện cho các đơn vị, cá nhân chủ nghĩa tùy tiện mở bến bãi hoạt động khai thác, kinh dinh VLXD, từ đó làm gia tăng hoạt động khai khẩn cát trái phép trên các sông. Ở góc cạnh khác, sự phối hợp giữa các sở, ngành của thành thị và UBND quận, huyện, thị xã trong rà, xử lý thiếu chém, tạo kẽ hở cho nhiều bãi tụ họp VLXD tồn tại.

Trong một diễn biến mới nhất, UBND TP Hà Nội vừa chỉ đạo Công an đô thị, Sở Tài nguyên và Môi trường làm việc với tỉnh Hưng Yên và Hà Nam, phối hợp xử lý dứt điểm tình trạng khẩn hoang cát trái phép trên sông Hồng tại ngã ba tiếp giáp 3 tỉnh, đô thị, gây bức xúc thời gian qua...