Nhà của con không phải là nhà của cha mẹ Cựu Thủ tướng Trung Quốc Chu Dung Cơ sau khi về hưu có viết một bài tổng kết lấy tên là “Hiểu đời” trong đó có đề cập đến một điều rất nhằm nhò rằng: “Nhà của bố mẹ là nhà con, nhà con không phải là nhà cha mẹ”. Người Việt cũng có một câu ca na ná: “ba má nuôi con biển trời lai láng, con nuôi cha mẹ tính tháng kể ngày” hay “Một mẹ nuôi được mười con, nhưng mười con không nuôi nổi một mẹ”… Tiêu biểu của hiện tượng “nhà của cha mẹ là nhà con, nhà con không phải là nhà cha mẹ” là câu chuyện của ông Nguyễn Văn H. Và bà Phan Thị Th. Ở huyện Văn Lâm - Hưng Yên. Họ có 4 người con, trong đó, có một người con trai là Nguyễn Văn B. Sau khi các con ông lập gia đình, hai vợ chồng ông bà về sống cùng vợ chồng người con trai trong ngôi nhà và mảnh vườn mà tổ tông để lại. Ngại phục vụ người già và lo lắng mảnh đất đang ở sẽ bị chia cho các cô em chồng, người con dâu đã xúi chồng đuổi bác mẹ ra khỏi nhà. Anh B. Nghe vợ và đuổi bố mẹ đi với câu đoạn tuyệt "ông bà không phải là ba má tôi". Một sự thực đau lòng, nhưng không thể không công nhận là ở Việt Nam hiện nay không hiếm những vụ con cái bạc tình bạc nghĩa, hắt hủi bác mẹ. Sau hơn chục năm kinh nghiệm giải quyết các vụ án dân sự, trạng sư Trần Chí Thanh, Văn phòng Luật sư Tâm Đức (HN) đã nhấn rằng con bạc đãi bố mẹ chiếm tỷ lệ cao. Cứ 10 vụ án dân sự thì có tới 3 vụ liên tưởng đến tội con cái ngược đãi bác mẹ. Kiện con ra tòa Khi xảy ra sự việc cụ ông Ngô Vi Nhân 87 tuổi bị các con đưa ra nằm ngoài lề đường phố Núi Trúc, HN, những người hiểu biết luật pháp cho rằng về lý, cụ Nhân có thể kiện các con mình ra tòa vì tội ngược đãi, hành tội ba má. Vẫn biết rằng, ở đời chẳng bố mẹ nào muốn kiện con ra tòa truyen hinh ki thuat so mat dat Ha Noi để kiện đòi… tình thương của nó dành cho mình, nhưng không phải không có những vụ bố mẹ buộc lòng phải kiện con cái ra tòa. Ngày 1/7, Luật Bảo vệ quyền lợi người cao tuổi của Trung Quốc vẫn được gọi là Luật Hiếu nghĩa có hiệu lực thì cũng thời điểm đó tòa án huyện Bắc Đường, thành thị Vô Tích, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc xử cho bà cụ 77 tuổi thắng kiện con gái ruột. Đơn tố giác của người mẹ cho biết đứa con bất hiếu chẳng những không chu cấp tiền bạc mà việc thăm viếng cũng không. Phán quyết của tòa án người con phải viếng thăm mẹ già ít nhất hai tháng một lần và chu cấp tiền nuôi dưỡng mẹ. Ở Việt Nam, theo quy định của Luật HN-GĐ năm 2000, cha mẹ cũng có thể khởi kiện ra tòa đòi con cấp dưỡng. Theo luật, con đã thành niên không sống chung với bác mẹ có bổn phận cấp dưỡng cho ba má. Nhưng cũng có một số điều kiện kèm theo cho việc khởi kiện này như người khởi kiện (bố mẹ) phải chứng minh bản thân không có khả năng cần lao và không có tài sản để tự nuôi mình; chứng minh người mà mình yêu cầu (người con) phải có khả năng và có điều kiện cấp dưỡng. Còn việc nhận định không có khả năng cần lao và không có tài sản để tự nuôi mình sẽ tùy thuộc vào sự đánh giá của thẩm phán thụ lý vụ kiện. Nếu lắp truyền hình cho xế hộp là con nuôi thì không có quyền kiện? Nhiều bậc bố mẹ vì những lý do khác nhau mà chọn giải pháp nuôi con nuôi thay vì con đẻ, nhưng với họ tình cảm xót thương chỉ có một không phân biệt đẻ hay nuôi. Tuy nhiên, ở giác độ pháp luật hiện hành, với những đứa con nuôi bạc nghĩa, ba má lại khó có thể kiện chúng ra tòa. Bởi theo quy định của Luật HN-GĐ năm 2000, ba má nuôi và con nuôi khi tình cảm mà không xuôi chèo mát mái thì có thể kết thúc quan hệ bác mẹ - con của mình theo các căn cứ trong Điều 76. Hậu quả pháp lý của hành động kết thúc này là “khi chấm dứt việc nuôi con nuôi theo quyết định của Tòa án, các quyền và trách nhiệm giữa bác mẹ nuôi và con nuôi cũng chấm dứt”( Khoản 1 Điều 48). Như vậy, có thể hiểu một khi đứa con nuôi vô nghĩa muốn trốn tránh trách nhiệm đền ơn đáp nghĩa đối với ba má nuôi sẽ dựa vào… luật để xin kết thúc quan hệ pháp lý giữa ba má nuôi và con nuôi. Và, pháp luật đã vô hình chung tiếp tay cho sự bạc tình bạc nghĩa, thói phủi tay vô bổn phận của những đứa con nuôi với chính bác mẹ nuôi của mình. Dương Nhi |