Bản tin chính thức của TTXVN, bên cạnh các chỉ số giá sữa của Dutch Lady tăng thêm 2-8%, có kèo thêm dự báo “tới đây các hãng sữa khác cũng sẽ tiếp tục tăng giá”. Về số trật tự, đó sẽ là đợt tăng giá thứ 4 kể từ đầu năm, khi Luật Giá chính thức có hiệu lực.
Vấn đề nghiêm trọng không phải ở con số bao lăm %, cũng không phải là đợt tăng giá thứ bao lăm, mà ở chỗ, 4 đợt tăng giá đang cho thấy một sự thật hiển nhiên: Kể từ khi có Luật Giá, cơ quan quản lý chưa thể quản lý nổi giá sữa.
Rất đơn giản, theo luật, chỉ mặt hàng sữa cho trẻ thơ dưới 6 tuổi mới thuộc diện bình ổn, trong khi các hãng sữa “lách” cực khéo bằng cách ghi nhãn sữa bằng một tên gọi mới “sản phẩm dinh dưỡng”. Và nên, không phải đăng ký giá. Cú lách mà Cục phó Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) ông Phạm Hữu Anh có lần dìm là gây rất nhiều khó khăn cho cơ quan quản lý.
Trở lại với căn nguyên tăng giá sữa. Người tiêu dùng không bao giờ được biết nguyên do thực sự của việc tăng giá, bởi khác với giá xăng, giá nguyên liệu chưa bao giờ là một lý do khi mà việc định giá thu mua chưa bao giờ là quyền của người dân cày nuôi bò, chưa bao giờ phản chiếu cân đối cung - cầu.
Vậy tại sao giá sữa liên tiếp được “điều chỉnh”?
Cách đây 2 tháng, con số 2.000USD đã được đưa ra như một mức giá cho sự xuất hiện để nói về DHA, ARA trong sữa của một… giáo sư đầu ngành, trong một mô típ “thầy thuốc khuyên dùng”. Các hãng sữa gọi đó là phí lăng xê- con số hàng năm, ở một đôi tên tuổi lớn, lên tới “hàng ngàn tỷ đồng” như xác nhận của một quan chức Cục Quản lý thị trường, Bộ Công Thương. Cố nhiên, tuốt luốt những phí tổn đó sẽ được bổ vào giá thành sữa.
Tháng 6. 2007, khi đặt ra câu hỏi căn do trước việc giá sữa tăng lần thứ 3 trong năm, báo tuổi xanh dẫn lời Giám đốc Nutifood cho biết “Hạn hán xảy ra ở Úc”.
Đành rằng Úc là thị trường sữa nguyên liệu lớn nhất thế giới. Đã đành thị trường sữa Việt Nam bị thao túng bởi sữa nhập khẩu. Nhưng kể từ trận “hạn hán” đó, giá sữa ở Việt Nam đã tăng… 30 lần. Trong khi đó, giá sữa bột ở Trung Quốc đang giảm bình quân 12% sau khi Chính phủ kiên tâm điều tra về giá sữa.
Câu hỏi tại sao đối với giá sữa trên thị trường Việt thực ra không quá khó để giải đáp, bởi thực tế cho thấy khi “hạn hán ở Úc”, những khoản “lót tay” 2.000USD, những “hàng ngàn tỷ đồng” cho việc lăng xê, và thậm chí “giá xăng” được dễ dàng bằng lòng như những lý do để tăng giá thì việc giá sữa tăng 4-5 lần mỗi năm, hay tăng 30 lần trong 6 năm thực ra là còn rất đáng để… lạc quan.
Đào Tuấn
|
